برای ساخت حصیر و یا اصطلاحا حصیربافی، هنرمند باید چندین مرحله را پس از انتخاب مواد اولیه (نی، برگ درخت خرما، ترکه درخت بید، ترکه درخت انار و …) که عموما نیز با توجه به جغرافیای منطقه ای انجام می شود، طی کند. از آنجایی که حصیربافی عموما با نی و برگ درخت خرما انجام می شود، ما در این مقاله، نحوه ی حصیربافی در هر دو روش را توضیح می دهیم.
شاخه های نی در طول و قطرهای مختلف از مرداب یا کناره ی رودها با استفاده از داس چیده شده و شاخ و برگ اضافی آن بریده می شوند. سپس در امتداد طولی هر نی، با استفاده از چاقو یا همان داس، شکافی انداخته می شود. نی ها را در یک مکان روی هم قرار داده و سپس با وارد کردن ضربه به آن ها و اصطلاحا کوبیدن آن ها، نی ها ترک خرده و خرد می شوند. با این کار، نوار یا ترکه های باریکی از نی ایجاد می شوند که با بافتن همین ترکه ها، حصیربافی انجام می شود. این مدل از حصیربافی بیشتر برای ساخت زیرانداز استفاده می شود.
برای استفاده از برگ درختان خرما، ابتدا آن ها را از درخت بریده و سپس برگ های آن را از همدیگر جدا کرده یا اصطلاحا پر می کنند. سپس این برگ ها را در آب قرار می دهند تا رنگ آن ها رو به زردی رود. برای تسریع این مرحله، گاهی از آب جوش نیز استفاده می شود. برگ های زرد یا همان نوارهای درخت خرما، حال آماده ی بافته شدن و ساخت ظروف حصیربافی هستند.
هنرمندان برای نشان دادن ذوق و سلیقه ی خود، گاهی از رنگ های طبیعی، شیمیاعی و یا نخ نیز استفاده می کنند تا حصیر بافته شده، ظاهر بهتری داشته باشد. جوهر رنگی یا همان بقم، به عنوان رنگ طبیعی به حصیر زده می شود. این ماده طبیعی به رنگ های سبز، بنفش، آبی و نارنجی وجود دارد و برای رسیدن به رنگ های تیره تر و یا روشن تر، مقداری زردچوبه به آن کم یا اضافه می کنند. عموما طرح های استفاده از شده در حصیر بافی طرح های انتزاعی و ساده بوده و با بافتن نوارهای حصیر ایجاد می شوند. این بدان معنااست که هنرمندان برای رنگ کردن حصیر ها از قلم و رنگ استفاده نکرده، بلکه با بافتن رنگ های مختلف حصیر در کنار یکدیگر، طرح مد نظر خود را ایجاد می کنند.
برای بافتن حصیر بافی، حصیرها به صورت تار و پود بر روی یکدیگر قرار گرفته و به صورت یکی رو و یکی زیر، ترکه ها رو بهم می بافند. برای قسمتی از ظرف که صاف باشد، ترکه های عمود بر هم به همدیگر بافته می شوند (همانند بافتن کاموا). برای قسمت هایی از ظرف که دارای لبه باشند و ظرف صاف نباشد، حصیربافان از روش های متفاوتی استفاده می کنند. در یک روش، حصیرها را به صورت مورب به یکدیگر تاب می دهند و در روش های دیگر، از تارهای جدید و حلقوی برای شکل دهی به آن قسمت کار استفاده می کنند.